Pod koniec maja 2014 odbył się VI Międzynarodowy Festiwal Brunona Schulza w Drohobyczu

        26 – 30 maja 2014 roku odbył się VI Międzynarodowy Festiwal Brunona Schulza w Drohobyczu. To renomowane na Ukrainie i na świecie wydarzenie odbywa się w Drohobyczu w cyklu dwuletnim zaczynając od 2004 roku. Inicjatorem i ukraińskim organizatorem Festiwalu jest Polonistyczne Centrum Naukowo-Informacyjne im. Igora Menioka Uniwersytetu w Drohobyczu. Od 2008 roku polskim współorganizatorem wydarzenia występuje Stowarzyszenie „Festiwal Brunona Schulza” z siedzibą w Lublinie.

        Tym razem Festiwal witał w Drohobyczu i uniwersytecie uczestników i gości z Ukrainy, Polski, Rosji, Francji, Włoch, USA, Izraela. Podczas inauguracji Festiwalu główne przemówienie wygłosił Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP na Ukrainie Henryk Litwin. Festiwal Schulza przywitali ks. prof. Antoni Dębiński, rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, dominikanin o. Tomasz Dostatni, a także Grzegorz Gauden, dyrektor Instytutu Książki w Krakowie i Jarosław Godun, dyrektor Instytutu Polskiego w Kijowie – dzięki tym dwóm Instytutom Festiwal otrzymał podstawowe wsparcie finansowe i mógł odbyć się z wielkim powodzeniem.

        Wykłady inauguracyjne o twórczości Brunona Schulza wygłosili wybitni współcześni pisarze z Ukrainy i Polski – Jurij Andruchowycz i Krzysztof Varga.

        Szósty Festiwal Schulzowski był intensywny i nasycony w ciekawe wydarzenia. W jego architekturze literackiej, artystycznej i naukowej swój właściwy element mógł znaleźć każdy gość, uczestnik czy mieszkaniec Drohobycza.

        Jak już przeszło do tradycji, ważnym elementem Festiwalu była międzynarodowa sesja schulzologiczna, która tym razem miała tytuł „Bruno Schulz: teksty i konteksty”, a jej uczestnikami byli m.in. prof. Jerzy Jarzębski z Krakowa, prof. Stanisław Rosiek z Gdańska, prof. Marek Tomaszewski z Paryża, pisarz i krytyk literacki Jan Gondowicz z Warszawy, prof. Katarzyna Kuczyńska-Koschany z Poznania, prof. Ałła Tatarenko ze Lwowa, prof. Żaneta Nalewajk z Warszawy. Oddzielną częścią dyskursu schulzologicznego podczas Festiwalu był kulturologiczny workshop, moderowany przez prof. Leonida Tymoszenkę z Uniwersytetu Drohobyckiego, prof. Jacka Kurczewskiego z Warszawy oraz Grzegorza Józefczuka, prezesa Stowarzyszenia „Festiwal Brunona Schulza” w Lublinie, który przygotował także wznowioną wersję Izby Pamięci Brunona Schulza – pierwszego na świecie muzeum pisarza i artysty, które w 2003 roku zostało założone w jego dawnym gimnazjalnym gabinecie profesorskim przez Polonistyczne Centrum Naukowo-Informacyjne im. Igora Menioka Uniwersytetu w Drohobyczu. Pokaz wznowionej wersji muzeum odbywał się równolegle z projektem typu performance znanego lwowskiego artysty Włodka Kaufmana, który już po raz kolejny prezentuje swoje artystyczne wizje schulzowskie podczas Festiwali Schulzowskich w Drohobyczu.             

        Tegoroczny Festiwal Schulzowski, jak też jego poprzednie edycje, zaproponował swoim gościom i uczestnikom prawdziwe święto literatury. Odbyły się spotkania autorskie z wybitnymi współczesnymi polskimi pisarzami Olgą Tokarczuk, Bohdanem Zadurą i Danielem Odija; z rosyjskim poetą Igorem Biełowym, który podzielił się ze swoją zdecydowaną pozycją proukraińską; z ukraińskimi pisarzami Tarasem Prochaśką i Ołeksandrem Bojczenką. Rodzynką literackich wątków Festiwalu był wieczór autorski kultowego ukraińskiego poety i pisarza z Charkowa Serhija Żadana oraz jego koncert z zespołem muzycznym „Sobaki w kosmosie”. Na zaproszenie Festiwalu Serhij Żadan po raz pierwszy zawitał do Drohobycza – mamy nadzieję, że w przyszłości znowu będzie przyjmował nasze zaproszenia i zostanie przyjacielem Festiwalu Schulzowskiego, jak został nim Jurij Andruchowycz, który chętnie przyjeżdża do nas od 2007 roku. 

        Artystyczna aura VI Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu była esencjonalna i bardzo interesująca. Indywidualną wystawę pt. „Terytorium Brunona Schulza” zaprezentował renomowany na Ukrainie i zagranicą lwowski malarz Jurko Koch, którego rysunek widnieje na okładce nowego pełnego wydania ukraińskich tłumaczeń literackich tekstów Brunona Schulza, dwa lata temu przygotowanych przez Jurija Andruchowycza i opublikowanych w jednym z najlepszych ukraińskich wydawnictw Iwana Małkowycza. Inspiracje schulzowskie można było zgłębiać na obrazach Bartłomieja Michałowskiego (Lublin) i Stanisława Ożoga (Rzeszów). Wei-Yun Lin-Górecka i Paweł Górecki (Tajpej – Kraków) za pomocą różnych niespodziewanych przedmiotów i dokumentów zapoznali wszystkich z przygodami Brunona Schulza na Tajwanie i w Chinach, co związane z niedawnym tłumaczeniem tekstów Brunona Schulza na język chiński, które zrobiła Wei-Yun Lin-Górecka.

        Wspaniałym wydarzeniem teatralnym na Festiwalu był spektakl jednego z najwybitniejszych polskich twórców teatralnych Leszka Mądzika, założyciela Teatru Scena Plastyczna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W zupełnie niecharakterystycznej dla projektów teatralnych przestrzeni (w przedwojennej uniwersyteckiej sali gimnastycznej) Leszek Mądzik pokazał zaskakującą widzów magię obrazów Schulza w spektaklu „Lustro”.

        Kolejnym teatralnym sukcesem Festiwalu był spektakl „Józef&Ko” wg Brunona Schulza Studenckiego Teatru „Alter” z Drohobycza z gościnnym udziałem Jurija Andruchowycza, co było wydarzeniem ekskluzywnym w światowym kontekście teatralno-scenicznej recepcji twórczości Schulza.

        Studencki Teatr „Alter”, który od 2003 roku działa pod auspicjami Polonistycznego Centrum Naukowo-Informacyjnego im. Igora Menioka, jest już znanym i cenionym na Ukrainie i w Polsce zespołem młodych kreatywnych ludzi, którzy realizowali sporo różnorodnych projektów artystycznych. Zasługą „Alteru” był szereg ciekawych artystycznych wydarzeń realizowanych podczas tegorocznego Festiwalu Schulzowskiego w ramach OFF-Programu. Młoda inicjatywa artystyczna została zaprezentowana przez:

• Atelier Teatralne Monique Stalens (Paryż) z schulzowskim francusko-polskim eksperymentalnym projektem „Mesjasz Nieskończony” (spektakl odbył się w auli drohobyckiej szkoły nr 15);
• Polska performerka Ewa Zarzycka z Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych, która w ciągu czterech dni festiwalowych prowadziła interdyscyplinarne warsztaty z młodymi artystami z Wrocławia, Lwowa i Drohobycza, czego zwieńczeniem były indywidualne pokazy performerskie dookoła i w środku Willi Jarosza;
• Sławomir Wójtowicz z grupą artystów-rzeźbiarzy z Warszawy, którzy z udziałem mieszkańców Drohobycza, zwłaszcza dzieci, realizowali oryginalne działania rzeźbiarskie w przestrzeni miasta (efekty tych działań można dziś obejrzeć w Klubo-Kawiarni „82-100” przy ulicy Podwale);
• Teatr Studencki z Uniwersytetu Wrocławskiego, który na scenie „Alteru” w Willi Jarosza pokazał spektakl „Czas skrzyżowany” wg Brunona Schulza.

        Podczas Festiwalu odbył się tradycyjny już nocny spacer miejscami życia i twórczości Brunona Schulza z czytaniem fragmentów z jego prozy poetyckiej. Pomysł takiego spaceru zrodził się na Pierwszym Festiwalu Schulzowskim (2004) – wtedy rozpoczęli go czytaniem na rogu Rynku, gdzie urodził się Bruno Schulz, pomysłodawca Festiwalu Igor Meniok (1973 – 2005) oraz prof. Władysław Panas (1947 – 2005) z Lublina, wielki przyjaciel Drohobycza i wybitny badacz Schulza. Każdego następnego Festiwalu podczas spaceru Schulza w różnych językach czytali naukowcy, pisarze, artyści, reżyserzy, aktorzy… Tym razem czytali Serhij Żadan (Charków), Jan Gondowicz (Warszawa), Ołeksandr Bojczenko (Czerniowce), Jacek Kurczewski (Warszawa), Igor Biełow (Kaliningrad), Ostap Sływyński (Lwów), Stanisław Rosiek (Gdańsk), Olga Tokarczuk (Wrocław), Bohdan Zadura (Puławy), Marek Wilczyński (Gdańsk), Stanley Bill (Kraków), o. Tomasz Distatni (Lublin). Za dwa lata, podczas następnego Festiwalu, spacer z czytaniem będzie kontynuowany. I odbędą się nowe wydarzenia festiwalowe. Więc zapraszamy za dwa lata…

        W tegorocznym Festiwalu Schulzowskim aktywny udział wzięli ks. proboszcz Mirosław Lech, ks. Kazimierz Wąsik ze Zgromadzenia Bonifratrów w Drohobyczu, ks. wikary Jerzy Raszkowski, prezes TKPZL Oddziału w Drohobyczu Adam Aurzecki, członkowie Towarzystwa Halina i Jerzy Krajczykowie, Natalia i Taras Rybakowie oraz inni członkowie Drohobyckiej wspólnoty polskiej. Organizatorzy składają za to wielkie podziękowania i zapraszają na następny Festiwal-2016.

dr Wiera Meniok,

kierownik Polonistycznego centrum Naukowo-Informacyjnego im. Igora Menioka Uniwersytetu w Drohobyczu,

dyrektor Międzynarodowego Festiwalu Brunona Schulza w Drohobyczu